رایگان
تفکر خلاق چیست و چگونه باید آن را تقویت کنیم؟ در واقع باید گفت خلاقیت یک رویداد نیست بلکه یک فرایند است. در سال ۱۶۶۶، یکی از تاثیرگذارترین دانشمندان تاریخ در حال قدم زدن در باغی بود که نظریه خلاقانهای که جهان را تغییر میداد، کشف کرد.
سر آیزاک نیوتن در حالی که زیر سایه درخت سیب ایستاده بود، سیبی را دید که روی زمین افتاد. نیوتن با تعجب گفت: «چرا آن سیب همیشه باید عمود بر زمین فرود آید؟» «چرا نباید به طرفین یا سمت بالا، بلکه دائما عمود و و مرکز زمین بیفتد؟ بدون شک، دلیل آن این است که زمین آن را به سمت خود میکشد. در ماده باید نیروی کششی وجود داشته باشد» و بدین ترتیب، مفهوم جاذبه پدید آمد.
داستان افتادن سیب به یکی از نمونههای ماندگار و نمادین لحظه خلاق تبدیل شده است. این داستان، نمادی از نبوغی است که مغز شما را در آن “لحظههای هیجانآور” که شرایط خلاقانه مناسب است، پر میکند.
با این حال، چیزی که بیشتر مردم فراموش میکنند این است که نیوتن، تقریبا بیست سال روی ایدههای خود درباره جاذبه کار کرد تا اینکه در سال ۱۶۸۷ کتاب پیشگامانه خودرا به نام «اصول: اصول ریاضی فلسفه طبیعی» را منتشر کرد. سیبی که در حال سقوط بود، فقط سرآغاز اندیشیدن و کار روی یک سلسله افکار بود که برای چندین دهه ادامه داشت.
نیوتن تنها کسی نیست که سالها روی یک ایده عالی کار کرد. تفکر خلاق فرآیندی برای همه ما است. در این مقاله، علم تفکر خلاق را به اشتراک میگذاریم، درباره اینکه چه شرایطی باعث بروز و تقویت خلاقیت میشود و کدام یک مانع آن میشود، بحث میکنیم و نکات عملی برای خلاقیت بیشتر را ارائه میدهیم
در تفکر خلاق به مغز نیاز است تا بین ایدههای به ظاهر نامرتبط، ارتباط برقرار کند. آیا این مهارتی است که ما با آن متولد میشویم یا از طریق تمرین میتوانیم آن را پرورش و توسعه دهیم؟ بهتر است به تحقیقات نگاهی بیندازیم تا پاسخ این سوال را پیدا کنیم.
در دهه ۱۹۶۰، یک محقق عملکرد خلاق به نام جورج لند، مطالعهای را بر روی ۱۶۰۰ کودک پنج ساله انجام داد و ۹۸ درصد از کودکان، رتبهای در محدوده “بسیار خلاق” کسب کردند. دکتر لند، پنج سال بعد دوباره این افراد را بررسی کرد. زمانی که همان کودکان، به سن ۱۰ سالگی رسیده بودند، تنها ۳۰ درصد در محدوده بسیار خلاق قرار داشتند. این وضعیت در سن ۱۵ سالگی به ۱۲ درصد و در سن ۲۵ سالگی به ۲ درصد کاهش یافت. وقتی که کودکان به افرادی بزرگسال تبدیل شدند تا حد زیادی خلاقیت خود را از دست دادند. به قول دکتر لند، “رفتار غیرخلاقانه آموخته شده بود.”
روندهای مشابهی توسط محققان دیگر کشف شده است. به عنوان مثال، یک مطالعه روی ۲۷۲۵۹۹ دانشآموز نشان داد که اگرچه نمرات IQ دانشآموزان از سال ۱۹۹۰ افزایش یافته، اما نمرات تفکر خلاق کاهش یافته است.
این موضوع بدین معنا نیست که خلاقیت و یا تفکر خلاق، ۱۰۰ درصد آموختنی است. ژنتیک نقش دارد. به گفته باربارا کر، استاد روانشناسی، «تقریباً ۲۲ درصد از واریانس [در خلاقیت] به دلیل تأثیر ژنها است». این کشف با مطالعه تفاوت در تفکر خلاق بین مجموعهای از افراد دوقلو انجام شد.
از همه اینها گذشته، ادعای اینکه “من فردی خلاق نیستم” بهانهای برای اجتناب از تفکر خلاق است. بدون شک، برخی افراد خلاقتر از دیگران هستند. با این حال، تقریباً هر فردی با سطحی از مهارتهای خلاقانه متولد میشود و اکثر تواناییهای تفکر خلاق ما قابل یادگیری است.
اکنون که می دانیم خلاقیت، مهارتی است که میتوان آن را بهبود بخشید، درباره اینکه چرا و چگونه تمرین و یادگیری بر خروجی خلاق شما تأثیر میگذارد صحبت میکنیم.
چه چیزی لازم است تا پتانسیل خلاقانه خود را شکوفا کنید؟ قرار گرفتن در بین جمعیت یک درصدی باهوشترین افراد دنیا، هیچ ارتباطی با خلاق بودن ندارد. در عوض، شما باید باهوش باشید (نه نابغه) و سپس سخت کار کنید، هدفمندانه تمرین کنید و تمرینات خود را به طور مرتب انجام دهید و دنبال کنید.
تا زمانی که به آستانهای از هوش دست یابید، میتوانید به خلق اثری خلاقانه و درخشان امیدوار باشید. طبق گفته محققان در یک مطالعه در سال ۲۰۱۳ ” شواهد نشان میدهد که وقتی به آستانه هوش برسید، عوامل شخصیتی برای تفکر خلاق و بروز خلاقیت قابل پیشبینیتر میشوند.”
«عوامل شخصیتی» که محققان برای تقویت تفکر خلاق به آن اشاره میکنند دقیقا چیست؟ یکی از مهمترین مولفهها این است که به استعدادهای درونی خود چگونه مینگرید. به طور خاص، مهارتهای خلاقانه شما تا حد زیادی به این بستگی دارد که آیا با یک ذهنیت ثابت یا یک ذهنیت رشد به فرآیند خلاقانه نگاه میکنید.
تفاوت بین این دو طرز فکر در کتاب فوقالعاده کارول دوک به نام ذهنیت: روانشناسی جدید موفقیت (کتاب صوتی) به تفصیل شرح داده شده است.
نظریه اصلی این است که وقتی ما از یک ذهنیت ثابت استفاده میکنیم، با وظایف به گونهای برخورد میکنیم که گویی استعدادها و تواناییهای ما ثابت و تغییرناپذیر هستند. با این حال، در صورت پذیرش یک ذهنیت رشد، ما بر این باور خواهیم بود که تواناییها و تفکر خلاق را میتوان با تلاش و تمرین، بهبود بخشید. جالب اینجا است که ما با نوع صحبت و نگرش به تلاشهایمان، خود را به یک جهت یا جهات دیگر سوق میدهیم. در ادامه خلاصهای از سخنان دوک آورده شده است:
کل جنبش عزت نفس به اشتباه به ما آموخت که تمجید از هوش، استعداد، تواناییها باعث تقویت اعتماد به نفس، عزت نفس و هر چیز عالی میشود. اما متوجه شدیم که این کار نتیجه معکوس دارد. افرادی که به دلیل استعداد مورد تحسین قرار میگیرند، برای انجام کار بعدی، برای اینکه کاری سخت را به عهده بگیرند و با استعداد به نظر نرسند و این اعتبار را خدشهدار کنند دچار نگرانی میشود. بنابراین، در عوض، آنها به منطقه امن خود میچسبند و در صورت شکست، حالت تدافعی خواهند داشت.
پس چه چیزی را باید تحسین کنیم؟ تلاش، راهبردها، سرسختی و پشتکار، ظرافتی که افراد نشان میدهند، انعطافپذیری که در مواجهه با موانع نشان میدهند، عقبنشینی به هنگام انجام کاری اشتباه و آگاهی از این مسئله که در مرحله بعد چه چیزی را باید امتحان کنید. بنابراین من فکر میکنم بخش بزرگی از ترویج ذهنیت رشد در محیط کار باید به انتقال آن ارزشهای فرآیند، دادن بازخورد، پاداش دادن به افرادی است که در این فرآیند مشارکت میکنند اختصاص داده شود و فقط نتیجه موفقیتآمیز، مدنظر نباشد.
چگونه میتوانیم از ذهنیت رشد برای افزایش خلاقیت به صورت عملی بهره ببریم؟ موضوع به یک چیز مربوط میشود: تمایل به بد جلوه دادن پیگیری یک فعالیت.
همانطور که دوک میگوید، ذهنیت رشد به جای نتیجه، بیشتر بر روی فرآیند متمرکز است. پذیرش این امر در تئوری آسان اما در عمل بسیار سخت است. اکثر مردم نمیخواهند با خجالت یا شرم همراهی که اغلب برای یادگیری یک مهارت جدید لازم است کنار بیایند.
فهرستی اشتباهاتی که هرگز نمیتوانید آنها را بازیابی کنید بسیار کوتاه است. بیشتر ما تا حدودی متوجه این موضوع هستیم. ما میدانیم اگر کتابی که مینویسیم فروخته نشود یا در قرار با کسی مورد پذیرش قرار نگیریم یا در هنگام معرفی، نام کسی را فراموش کنیم، زندگی ما نابود نخواهد شد. لزوما این چیزی نیست که ما را نگران کند. این احتمال احمق به نظر رسیدن، احساس تحقیر یا شرم در طول مسیر است که مانع از شروع کار ما میشود.
برای پذیرش کامل ذهنیت رشد و تقویت خلاقیت خود، بایستی برای مقابله با احساساتی که ما را از شروع کاری منصرف میکنند اقدامی انجام دهید.
با فرض اینکه شما مایل به انجام کاری سخت، رویارویی با ترسهای درونی خود و شکست خوردن هستید، در ادامه، چند استراتژی عملی برای خلاقیت بیشتر معرفی میکنیم.
محدودیتهایی که با دقت طراحی شدهاند یکی از بهترین ابزارهای شما برای برانگیختن تفکر خلاق هستند. دکتر سوس زمانی که خود را به ۵۰ کلمه محدود کرد، معروفترین کتاب خود را نوشت. بازیکنان فوتبال وقتی در زمین کوچکتری بازی میکنند، مهارتهای پیچیدهتری را خلق و توسعه میدهند. طراحان میتوانند از بوم ۳ در ۵ اینچی برای ایجاد طرحهای بهتر در مقیاس بزرگ استفاده کنند. هر چه بیشتر خودمان را محدود کنیم، مدبرانهتر عمل میکنیم.
برای نزدیک به سه سال، هر دوشنبه و هر پنجشنبه، یک مقاله جدید در سایت خود منتشر کنید. هر چه بیشتر به این برنامه پایبند باشید، بهتر متوجه خواهید شد که قبل از کشف یک ایده محتوایی درخشان، باید درباره چند ایده متوسط بنویسید.
علاقه ندارید نوشتههای خود را با دیگران به اشتراک بگذارید؟ حتی اگر قصد نوشتن برای دیگران را ندارید، روتین صفحات صبحگاهی جولیا کامرون، روشی فوقالعاده برای استفاده از نوشتن برای افزایش خلاقیت است.
یکی از موفقترین استراتژیها برای تقویت خلاقیت و تفکر خلاق این است که خود را وادار کنید درباره موضوعات و ایدههای به ظاهر متفاوت بنویسید. به عنوان مثال، زمانی که از استراتژیهای بسکتبالی دهه ۱۹۸۰ یا نرمافزارهای واژه پرداز قدیمی یا ذن بودیسم برای توصیف رفتارهای روزانه خود استفاده میکنید، باید خلاق باشید. به گفته روانشناس رابرت اپستاین، “اگر دانش خود را گسترش دهید، در روانشناسی و زندگی بهتر عمل خواهید کرد.”
در مقاله خود درباره چگونه خواب بهتر داشته باشیم، مطالعهای را از دانشگاه پنسیلوانیا به اشتراک گذاشتیم که تأثیر باورنکردنی خواب بر عملکرد ذهنی را آشکار میکند. یافته اصلی این بود: بدهی به خواب انباشته است و اگر شما به مدت دو هفته متوالی ۶ ساعت در شب بخوابید، عملکرد ذهنی و جسمی شما به همان سطحی کاهش مییابد که ۴۸ ساعت متوالی بیدار ماندهاید. مانند تمام عملکردهای شناختی، تفکر خلاق به طور قابل توجهی در اثر محرومیت از خواب مختل میشود.
در یک مطالعه، ۵۶ جهانگرد با انواع سؤالات تفکر خلاق قبل و بعد از یک سفر ۴ روزه ماجراجویانه مورد بررسی قرار گرفتند. محققان دریافتند که در پایان سفر، خلاقیت جهانگردان تا ۵۰ درصد افزایش یافته است. این تحقیق از یافتههای مطالعات دیگر پشتیبانی میکند. مطالعات دیگر نشان میدهد گذراندن وقت در طبیعت و افزایش قرار گرفتن در معرض نور خورشید میتواند منجر به سطوح بالاتری از خلاقیت شود.
مثبتاندیشی منجر به پیشرفتهای چشمگیری در توسعه تفکر خلاق میشود. چرا؟ تحقیقات روانشناسی در زمینه مثبتاندیشی نشان داده است که وقتی شاد هستیم، به اندیشیدن و تفکر بیشتر علاقه داریم. این مفهوم که به عنوان نظریه بسط و ساخت شناخته میشود، ایجاد ارتباط خلاقانه بین ایدهها را برای ما آسانتر میکند. برعکس، به نظر می رسد که غم و افسردگی منجر به تفکر محدودتر و محدودتر می شود.
واقعیت این است که خلاقیت، نتیجه کار سخت است. بهترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که با سرعتی که بتوانید همیشه آن را حفظ کنید حرکت کنید و محتوا را به صورت ثابت ارسال کنید. به فرآیند متعهد شوید و یک برنامه زمانبندی ایجاد کنید. تنها راهی که خلاقیت به واقعیت تبدیل میشود پایبندی و حفظ سرعت است.
خلاقیت یک رویداد نیست، بلکه یک فرآیند است. گذشته از این، صرفا یک لحظه هیجانی و بزرگ نیست. شما باید روی موانع ذهنی و موانع درونی خود کار کنید. شما باید متعهد شوید که روی خلاقیت و حرفه خود کار کنید. باید سالها و حتی شاید دههها مانند نیوتن، به این روند پایبند باشید تا نبوغ و خلاقیت خود را شکوفا کنید.
در این مقاله، روشهای مختلف برای افزایش خلاقیت را ارائه کردیم. اگر به دنبال استراتژیهای عملی دیگر برای بهبود عادات خلاقیت خود هستید، راهنمای رایگان ما به نام تسلط بر خلاقیت را بخوانید.
https://jamesclear.com/creative-thinking
تمام حقوق این وبسایت به آکادمی حکمت تعلق دارد.
