بسم الله الرحمن الرحیم
مقدمه
سالهاست که موسسه بینالمللی حکمت سفرهای آموزشی و فرهنگی ایرانشناسی برای فرهیختگان غیرایرانی که میخواهند ایران و جنبههای فرهنگی، مذهبی و تاریخی آن را به شیوهای جذاب و آموزندهتر ببینند، برگزار می کند.
امسال نیز همچون سنوات گذشته، دو تور ایران شناسی در اردیبهشت و خرداد 1402، ویژه 51 تن از اساتید و فرهیختگان مسلمان از کشور آمریکا و کانادا برگزار شد. در ادامه به گزارش مختصری از این تورها می پردازیم.
گزارش تورها
برگزاری کارگاههای شیعه شناسی در شهر قم و شیراز
در این کارگاهها که به زبان انگلیسی برگزار شد، عقاید و آیینهای شیعی برای شرکتکنندگان مطرح شد؛ چرا که داشتن یک فهم صحیح از کلیات مکتب اسلام و تشیع برای فهم فرهنگ، آیینها و اماکن تاریخی و مذهبی ایران بسیار لازم است. شرکتکنندگان از این موضوع استقبال بسیار خوبی کردند و در پایان به سؤالات آنها پاسخ داده شد.
ملاقات با آیت الله شهرستانی
آیت الله شهرستان در این دیدار اظهار داشت: امیدوارم شما بکوشید معارف اسلامی و تاریخ بلند مسلمانان ایران را، به عنوان سوغاتی این سفر برای خود داشته باشید. ایشان به تبلیغات ظالمانه رسانه های غربی اشاره کرد و افزود: ایران هراسی و اسلام هراسی دو پروژه ای است که غرب سالهاست در پیش گرفته و می خواهد انسان ها را نسبت به ایران و اسلام بدبین کند. امیدوارم که شما در این سفر از حضور در ایران لذت ببرید و میهمان نوازی ایرانیان را به عنوان یادگاری فراموش نشدنی به ذهن بسپارید.
سفر به کربلا و نجف
در این سفر که به درخواست میهمانان تور 6 برگزار شد، ایشان به زیارت حرم مطهر امیرالمومنین علی (ع) و وادی السلام در نجف، و زیارت حرم امام حسین و حضرت عباس (علیهم السلام) و برخی دیگر از مراکز مذهبی در کربلا رفتند.
بازدید از منزل امام (ره) و موزه اختصاصی وقایع تاریخی در جماران
ایشان در این برنامه از اتاق شخصی حضرت امام، سالن حسینیه جماران و همچنین موزه اختصاصی آن دیدن کردند.
بازدید از باغ موزه ملی دفاع مقدس و آشنایی ایشان با تاریخ ایران پیش از انقلاب و پس از آن
بازدید از کاخ تاریخی نیاوران و کاخ گلستان از شاهکارهای معماری دوره قاجاری
بازدید از برج میلاد و تماشای شهر تهران
دیدن ششمین برج بلند جهان در تهران با ارتفاع بیش از ۴۸۰ متر، و آشنایی با پیشرفتهای فناورانه در ایران، برای میهمانان خارجی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
زیارت حرم عبدالعظیم حسنی (ع)
فرهیختگان آمریکایی در این بازدید، ضمن آشنایی با بخش های مختلف حرم و همچنین بازدید از رصدخانه داخل دانشگاه قرآن و حدیث، نماز مغرب و عشا را به جماعت در داخل حرم خواندند، و سپس به زیارت و عبادت ویژه حرم پرداختند.
بازدید از برج طغرل در شهرری
با توجه به هماهنگی های صورت گرفته، یک راوی متخصص و آشنا به تاریخچه برج و فلسفه ساخت آن با حضور در محل، توضیحاتی را در خصوص هنر به کار رفته در برج و شکل استوانهای آن و همچنین نحوه مشخص کردن ساعت توسط آن ارائه نمود.
زیارت حرم حضرت معصومه(س)
تشرف به حرم حضرت معصومه (س) با همراهی تعدادی از طلاب مسلط به زبان انگلیسی انجام شد. در این زیارت تلاش شد تا تاریخچه مختصری از آنچه برای ایشان و یارانش اتفاق افتاده است و همچنین فلسفه حرکت وی از مدینه به سمت قم برای میهمانان موسسه ارائه شود.
بازدید از کتابخانه آیت الله مرعشی
در این برنامه، از بخشهای مختلف کتابخانه شامل بخش مرمت، سالنهای مطالعه، بخش نشریات، و بخش نگهداری و اسکن نسخ دیدن به عمل آمد. یکی از جذاب ترین بخش های این کتابخانه برای میهمانان آمریکایی، فعال بودن و در دسترس بودن نسخ خطی برای محققین و پژوهشگران است.
بازدید از جامعه الزهرا(س)
بازدید از یک مجتمع بزرگ علمی آموزشی شامل حوزه علمیه، دانشگاه، مسجد، کتابخانه و فضای های مختلف آموزشی، فرهنگی و ورزشی ویژه بانوان از جمله برنامه های منحصر به فرد در این تور علمی بود.
بازدید از باغ فین کاشان
در این باغ ضمن بازدید از عمارت سلطان عباسی، عمارت سلطان محمود و حمام فین، توضیحاتی در مورد شخصیت بزرگ امیرکبیر، جایگاه وی در دوره قاجار و نحوه شهادت ایشان ارائه شد.
بازدید از خانهی تاریخی طباطبایی
بازدید از میدان نقش جهان، عمارت عالی قاپو و مسجد حضرت امام
تماشای معماری هنرمندانه میدان نقش جهان برای میهمانان موسسه شگفتی آفرین و چشم نواز بود. وجود بناهای تاریخی اطراف میدان مانند مسجد امام خمینی، مسجد شیخ لطف الله و عمارت عالی قاپو به همراه سقف های منحنی شکل دورتا دور میدان، لذت این بازدید را دوچندان کرده بود. در این بازدید از بناها و بخشهای متنوعی شامل ایوانها، محرابها، شبستانها، شاهنشینها، منارهها و مراکز آموزشی و مذهبی دیدن به عمل آمد.
بازدید از مسجد شیخ لطف الله
بازدید از مسجد شیخ لطفالله، یکی از اعجوبه های معماری دوران صفویه، از برنامه های ویژه این سفر بود. کاشی کاری زیبا و هنر منحصربه فرد، طرح های تزئینی رنگارنگ و نمای داخل مسجد، حسی توام با آرامش و زیبایی را برای میهمانان موسسه به ارمغان آوردند.
بازدید از کاخ چهل ستون
بازدید از کلیسای وانک و موزه داخل مجموعه
نشان دادن همزیستی مسالمت آمیز مسلمانان در کنار مسیحیان ارامنه در اصفهان و بازدید از یکی از نمادهای مذهبی و فرهنگی جامعه ارمنی ایران، از اهمیت بسزایی برای میهمانان آمریکایی برخوردار بود. علاوه بر کلیسا، در مجاورت آن یک موزه ارمنی نیز وجود دارد که از آن نیز بازدید به عمل آمد.
پیاده روی در کنار سی و سه پل
باز بودن آب رودخانه زایندهرود، و مشاهده مردمی که برای استراحت و تفریح در کنار بستر رودخانه پیک نیک کرده بودند و آفتابی که در حال غروب کردن بود، لذت برنامه قدم زنی در کنار سی و سه پل را دو چندان می کرد.
بازدید از موزه آب
ایشان با ورود به موزه آب یزد، با تنوع و غنای موضوعات مرتبط با آب مواجه شدند. در داخل موزه، مجموعههایی از قناتها، نمونههای سیستمهای آبیاری و استفاده از آب در ایران را مشاهده کردند. همچنین، توضیحاتی درباره تاریخچه و اهمیت آب در فرهنگ و تمدن ایران به ایشان ارائه شد.
بازدید از آتشکده زرتشتیان
بازدید از دخمه زرتشتیان (برج سکوت)
بازدید میهمانان موسسه از دخمه زرتشتیان یزد، ایشان را با نمادها و علائم مرتبط با آیین و فرهنگ زرتشتی و همچنین نحوه وداع زرتشتیان با مردگان خود آشنا نمود.
بازدید از میدان امیر چخماق
گردش در باغ دولت آباد
باغ دولتآباد با فضایی گسترده و منحصربهفرد، نمای چشمنوازی را در اختیار میهمانان موسسه قرار داد.
بازدید از مجموعه پاسارگاد
زیارت حرم شاهچراغ (ع)
آشنایی با آئینه کاری تالار آئینه در داخل حرم از جمله بخش های ویژه در این بازدید بود. زیارت حرم شاهچراغ، تجربهای معنوی و روحانی را برای بازدیدکنندگان به یادگار گذاشت.
بازدید از مسجد نصیر الملک
مسجد نصیر الملک، یکی از مشهورترین و زیباترین مساجد در ایران است که با طراحی و معماری بسیار زیبا، و پنجره های رنگی به صورت ویژه مورد استقبال میهمانان قرار گرفت.
بازدید از مجموعه حافظیه
در این بازدید، میهمانان موسسه در کنار آرامگاه حافظ، ضمن گوش دادن به ترجمه برخی شعرهای حافظ، با اهمیت شعر و ادب فارسی و جایگاه این شاعر ارزنده در ادبیات فارسی آشنا شدند.
بازدید از مجموعه سعدیه
در این بازدید، میهمانان موسسه از باغ زیبای کنار مجموعه به نام باغ سعدی نیز دیدن کردند و در کنار درختان سرسبز، گلهای رنگارنگ و جوی آرامشبخش، آرامش و سرسبزی مجموعه را تجربه کردند.
بازدید از ارگ کریم خان
بازدید از ارگ کریم خان، به میهمانان آمریکایی فرصتی منحصر به فرد برای آشنایی با زیباییهای معماری قاجاری و فضاهای داخلی آن داد. ایشان در داخل این ساختمان، از موزهای که در آن قرار دارد، دیدن کردند و با آثار و اشیاء تاریخی مرتبط با دوران قاجار آشنا شدند.
برنامه خرید در بازار وکیل
ایشان در بازدید از بازار وکیل، با بافت قدیمی و معماری سنتی در بازار آشنا شدند و برای آشنایان و دوستان خود سوغاتی خریدند.
بازدید از دروازه قرآن
بازدید از دروازه قرآن و تماشای شهر شیراز از بالای ساختمانی که بر فراز کوه قرار داشت، جلوه ویژه ای به این بازدید داده بود.
بازدید از آرامگاه عطار نیشابوری
ایشان در داخل آرامگاه، از مزار عطار دیدن کردند و با شخصیت وی و شعرهای ایشان آشنا شدند.
بازدید از مسجد جامع نیشابور
بازدید از آرامگاه خیام نیشابوری
در این بازدید، ایشان با یکی از بزرگترین شاعران، فیلسوفان و ریاضیدانان ایرانی در دوران سلجوقی، آشنا شدند؛ به همین جهت زیارت قبر وی برای میهمانان آمریکایی موسسه از اهمیت بالایی برخوردار بود.
زیارت حرم حضرت امام رضا (ع)
یکی از دلائل سفر میهمانان موسسه به شهر مشهد، زیارت حضرت امام رضا (ع) بود که با همراهی مسئولین بین الملل حرم و ارائه توضیحات جامع در خصوص شخصیت و مقام والای امام هشتم شیعیان به انجام رسید. ایشان در این بخش از برنامه، از بناهای مختلف حرم دیدن کردند و در انتهای برنامه به بازدید از موزه آستان قدس رضوی پرداختند.
بازدید از آرامگاه فردوسی در شهر طوس
در این بازدید که در شهر طوس انجام شد، ایشان از آرامگاه فردوسی بازدید کردند.
در پایان این دو تور علمی، که شرکتکنندگان با فرهنگ، تاریخ، دین و مذهب در ایران آشنا شده و بخشی از زیباییهای طبیعی و تاریخی این سرزمین کهن را دیدند، جلسهای جهت خداحافظی در شهر مشهد برقرار شد. در این جلسه شرکتکنندگان در این تور علمی و فرهنگی از مؤسسه بینالمللی حکمت که این برنامه تأثیرگذار را اجرا کردند تشکر کردند. شرکتکنندگان که پس از این سفر طولانی و صمیمانه مانند اعضای یک خانواده شدهاند بر حفظ این ارتباط و ایجاد زمینه برای گسترش چنین برنامههایی برای سایر علاقهمندان تأکید کردند. برخی از مهمانان، نیز به بیان نظرات و تشریح دیدگاه خود در مورد ایران و تاثیر این سفر بر ذهنیت خود پرداختند.
در پایان این جلسه، به تمامی میهمانان خارجی موسسه یک بسته فرهنگی هدیه شد. به لطف خدا، این برنامه علمی، فرهنگی و تفریحی که توسط مؤسسه حکمت و با همکاری مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه علمیه برگزار شد، با موفقیت به پایان رسید.
تاریخ تنظیم گزارش
تیرماه 1402