درباره دوره
یکی از ویژگیهای عصر مدرن، تکثر اخلاقیات در زندگی روزمره است که باعث شده بشر در تکتک کنشهایش درگیر مقوله اخلاق و رفتار ارزشی اخلاقی باشد. هنر مهمترین عرصه بازنمایی زندگی روزمره است؛ بنابراین استفاده از مقوله هنر و سینما برای این غایت ازاین جهت اهمیت دارد که میتوان اذعان کرد که هنر میکوشد تا بهمثابه امری متأثر از تاریخ و فرهنگ و نه امری صرفاً زیباییشناختی، کشاکشهای جاری در زیستجهانهای مدرن را بازنمایی کند.
هنر مورد نظر در این دوره سینما است. سینما نقش بالقوه خطیری را در حل مشکلات اخلاقی جوامع به دوش میکشد و میتواند در حل مسائل ارزشی و ترسیم زشتیها و زیباییهای اخلاقی شخصیتها نقش مؤثری بر عهده گیرد و با برخورداری از فلسفه اخلاق، به تعیین موضع مبادرت ورزد و تلقی خاصی از نسبی یا مطلق بودن و نیز اعتباری یا حقیقی بودن اخلاقیات داشته باشد. فیلم نیز امروزه یکی از بهترین و مهمترین روایتها و متنهای در دسترس جهت تحلیل و واکاوی جامعه است.
مطالب این دوره با عنوان فلسفه سینما و عنوان فرعی فیلم و تجربه اخلاقی، میانرشتهای است؛ فلسفه هنر و سینما از یک سو و از دیگر سو فلسفه اخلاق در دوره جدید و پرسشهای دوران مدرن، بهویژه در مناقشه کانت و هیوم در حوزه اخلاق. بنابراین در این دوره هم به مباحث فلسفه سینما توجه شده و هم به مباحث فلسفه اخلاق.
چالش اصلی این دوره این است که آیا در سینما میتوان به تأثیرپذیری اخلاقی مخاطب از فیلمها امیدوار بود یا اینکه فیلم نهتنها کارکرد اخلاقی ندارد، بلکه مخاطب را به نوعی انفعال میرساند. آیا میتوان فیلمی را به واسطة داشتن قبح اخلاقی، فاقد ارزش یا دارای ضعف دانست؟ در پاسخ به این پرسش از زمان افلاطون تاکنون دیدگاههای مختلفی بیان شده است. در این دوره نظرات برخی از صاحبنظران این عرصه ارائه و در صورت لزوم نقد شده است.
برای چه کسانی مفید است؟
- دانشجویان همه رشتههای هنری
- دانشجویان رشته سینما
- هنرمندانی که به صورت غیر آکادمیک مشغول به فعالیت در عرصه هنر یا خلق و تولید آثار هنری هستند
- همه علاقهمندان به مباحث هنر و سینما
مطالب ارائهشده
- ارتباط تماشاگر و اثر سینمایی
- اخلاقی بودن یا نبودن سینما
- بررسی نظریه ارسطو و کانت درباره اخلاق
- مبنای احساسیِ و عقلیِ اخلاق
- بیان و نقد دیدگاه برخی صاحبنظران درباره فلسفه سینما؛ از جمله والتر بنیامین، تئودور آدورنو، ژان فرانسوا لیوتار، ژان بودریار، ژیل دلوز و اسلاوی ژیژک
- راهحل برای تعادل دیدگاههای مختلف