خلاصه نویسی دانش پژوه محترم آقای محمد صالحی بابادی:

جلسه دهم: شناخت منابع حدیثی متاخر اهل سنت – جناب استاد حسین غیب غلامی

تقسیم‌هایی برای دوره‌های تاریخی وجود دارد: متقدّمین و متأخّرین و متأخّری المتأخّرین و معاصرین. البته برای جداسازی این دوره‌ها، سال دقیق چندان ذکر نمی‌شود، بلکه نسبی است. یادگیری این تعاریفْ لازم است؛ زیرا هر عهدی مختصّاتِ خودش را دارد. از سوی ذهبی، سال ۳۰۰ یک حدّ وسط قرار گرفته و اعلام شده که تضعیفِ افرادِ قبل از این سال، ممنوع است؛ یعنی نه صحابه و نه تابعین، باید از جرح محفوظ و مصون باشند.

شروح حدیث در عصر امروزی: یکی از ضروریّات برای شرح‌نویسی، این است که بعضی کتاب‌ها دارای متن قوی نبودند؛ مثلاً بخاری عجمی بود و طبعاً زمانی که عجمی کتابی به زبان عربی بنویسد، امکان مشکل وجود دارد و به همین جهت، نسخه‌های خطّیِ صحیح بخاری از نظر لغت و نحو و مثل این‌ها مشکل دارد. مهم‌ترین شرح بر صحیح بخاری، فتح الباري ابن حجر است. در عینِ اشکال بر کتاب بخاری، این شرح سبب شده برای اینکه کتاب بخاری حیات پیدا کند؛ در حقیقت، توانسته اشکال‌هایی که در این کتاب داشته را پاسخ دهد و از آن دفاع کند. مثل اینکه چه‌گونه از یک شخص ضعیف در میان راویان دفاع کرده؟ پاسخ داده که تنها به دو روایت از این راوی ضعیفْ استدلال شده. یکی از کارهای شروح، این است که «بعض الناس» در مواضع مختلف کتاب، تفسیر شود. دو شارح کتاب صحیح الخباري (عمدة القارئ؛ فتح الباري) به یکدیگر اتّهام سرقت می‌زدند؛ زیرا همزمان با یکدیگر شرح نوشتند.

یکی از مشکلات کتاب صحیح بخاری، مشکل در نبودِ نسخه‌های خطّی از آن است.

یکی از ضرورت‌هایی که محدّثین را به جامع‌نگاری کشاند، این بود که در خودِ کتاب‌های اصلی (مانند صحیح بخاری)، احادیث به نحوی بیان نشده بود که مخاطب با خواندنِ خودِ کتاب، حدیث را بفهمد؛ زیرا او نقل به معنا و تقطیع و مثل این‌ها در کتابش انجام می‌داده.

24 پاسخ

  1. باسپاس.علمیت ایشان معلوم است که بالاست بحمدالله.اما خیلی از هم گسسته و بی نظم ارائه شد.ایکاش ایشان از روی جزوه ای مطالب را خیلی منسجم بیان میکردند.
    مقدار زیادی هم به مقابله با اهل سنت پرداختند،که نقد را بیمار میکند.
    در حالیکه اینها نقاط قوتی هم داشته اند کما اینکه در همین دوره اساتید محترم در جلسات قبل به آنها اشاراتی داشتند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *